Người dân Hua Rốm hưởng lợi từ rừng

Còn nhớ vụ cháy rừng hồi đầu năm 2016 do người dân bản Nà Pen (xã Nà Nhạn, TP. Ðiện Biên Phủ) và xã Mường Ðăng (huyện Mường Ảng) sơ ý đốt cây cỏ khô gây cháy lan sang làm thiệt hại gần 8ha rừng của bản Hua Rốm. Bà con không khỏi xót xa, cháy rừng mà như mất của. Không ai bảo ai, cả bản tập trung cùng với các lực lượng, chính quyền góp sức chữa cháy, khẩn trương phát đường băng cản lửa không để giặc lửa lan rộng. Sau vụ cháy, người dân bản Hua Rốm càng nâng cao ý thức bảo vệ rừng. Tại bản Hua Rốm, một trong những việc được cộng đồng bản duy trì thực hiện đều đặn và mang lại hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ rừng đó chính là công tác tuần tra, bảo vệ rừng.

Ông Vàng A Thư, Trưởng bản Hua Rốm cho biết: Cộng đồng bản có 138 hộ dân được giao quản lý, bảo vệ và khoanh nuôi hơn 2.300ha rừng, chiếm gần 70% diện tích rừng của toàn xã Nà Tấu. Để công tác quản lý, bảo vệ rừng được hiệu quả, bản đã thành lập 16 tổ, mỗi tổ có từ 8 - 9 người thực hiện tuần tra, bảo vệ rừng. Việc tuần tra có thể độc lập hoặc phối hợp với lực lượng kiểm lâm, các tổ chức đoàn thể của xã. Do số lượng các tổ bảo vệ rừng đông, tất cả lại đều có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ của mình nên ngày nào Hua Rốm cũng có người đi tuần tra bảo vệ rừng, kịp thời ngăn chặn các trường hợp gây nguy hại đến rừng.

Ngoài ra, người dân Hua Rốm còn thể hiện bằng nhiều hành động, việc làm khác để rừng được bảo vệ vẹn toàn, nhất là việc xây dựng các quy định liên quan đến công tác bảo vệ, chăm sóc rừng. Các quy định được xây dựng trên cơ sở thống nhất toàn cộng đồng bản với chi tiết từng nội dung, phù hợp với từng trường hợp, tình huống thường xảy ra trong thực tiễn công tác quản lý, bảo vệ rừng. Đồng thời các quy định trong quy ước bảo vệ rừng của bản cũng được xây dựng dựa trên các quy định của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, vừa nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm, vừa mang tính răn đe để người dân thực hiện một cách nghiêm túc hơn, góp phần hạn chế các vi phạm cũng như các thiệt hại về rừng.

Ông Giàng A Trợ, bản Hua Rốm chia sẻ: Không chỉ đi tuần tra thường xuyên, người dân trong bản còn được xã, lực lượng kiểm lâm tuyên truyền nhiều nội dung liên quan đến quản lý, bảo vệ rừng, như: Không chặt phá rừng; các hộ dân phải tuân thủ đúng quy định khi làm nương, đốt nương để không cho lửa cháy vào rừng; muốn khai thác gỗ làm nhà thì phải xin cơ quan chức năng, nếu được thì mới khai thác, còn không thì sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật…

Nhờ chăm sóc và bảo vệ rừng hiệu quả, những năm gần đây người dân bản Hua Rốm nhận tiền dịch vụ môi trường rừng mỗi năm càng thêm cao. Nếu như trước đây, số tiền dịch vụ môi trường rừng năm 2011 bản Hua Rốm nhận được lần đầu tiên là hơn 121 triệu đồng, thì số tiền dịch vụ môi trường rừng năm 2021 bản nhận được là hơn 834 triệu đồng. Với số tiền trên, người dân bản Hua Rốm ngoài sử dụng chi cho các hoạt động chung của cộng đồng và phát triển kinh tế còn thống nhất chi phục vụ công tác quản lý, bảo vệ rừng, như: xây dựng trạm quản lý, bảo vệ rừng (chốt tuần tra kiểm soát) cho các tổ tuần tra có chỗ trú mưa, nghỉ ngơi trong thời gian đi tuần tra. Đặc biệt, số tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng đã giúp một số hộ tăng thu nhập ổn định để thoát nghèo, ngoài ra có nguồn vốn phát triển thêm diện tích trồng rừng mới.

Theo trưởng bản Vàng A Thư, hiện nay trung bình một năm các gia đình tham gia quản lý, bảo vệ rừng ở bản nhận được hơn 7 triệu đồng tiền dịch vụ môi trường rừng. Từ khi có được số tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, nhiều gia đình trong bản Hua Rốm đã mua được con giống, vật nuôi, cây giống, từ đó thu nhập cao hơn trước, cuộc sống đỡ vất vả hơn. Vì vậy, người dân hiểu rõ trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình phải bảo vệ rừng theo quy định, không để kẻ xấu xâm hại đến khu rừng.

Bản Hua Rốm nằm lọt thỏm ngay dưới chân núi, ở cuối bản là con đường mòn nhỏ dẫn vào bìa rừng. Theo những người dân bản Hua Rốm, trong những cánh rừng do bản quản lý, nhiều nhất là các loại cây mạy, dẻ, thồ lộ, có cả những thân cây long não vỏ xù xì, sần mốc tỏa bóng sum sê… Những ngày nắng nóng cao điểm, nhưng vào đến bìa rừng là không khí mát mẻ, yên tĩnh. Cũng bởi vậy, vào mùa hè dù nhiệt độ bên ngoài có oi bức đến mấy thì khu vực bản Hua Rốm vẫn mát rượi dưới “tấm áo xanh” mượt mà, dày dặn của rừng. Có thể thấy, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đang từng bước nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân sống gần rừng. Không chỉ người dân bản Hua Rốm, mà tất cả chủ rừng luôn thực hiện tốt trách nhiệm với những cánh rừng được giao quản lý, bảo vệ.